( ૭ ) બીરબલનો ચહેરો
જગત આખુ એ વાત છે કે કુદરતે બીરબલને સર્વને હાથે બુદ્ધિ આપી હતી પણ ખાસ કરીને નહોતું. સ્વભાવના એનો સાવ સામાન્ય હતો.
એકવાર બાદશાહ ધારી ધારી બીરબલ સામે તાકી રહ્યા એટલે બીરબલે પૂછ્યું - “જહાંપનાહ , મારી આજે તાકી તાકીને સામે તાકી રહ્યા છો ? ' ' બીરબલ .... ' બાદશાહ બોલ્યો - ' કોઈ દિવસ નથી ને આજે મારા દિલ્હીમાં એક વિચાર આવ્યો છે.
રાજ ક્યારે રીઝે ને ક્યારે ખીજું એ કોઈ ન કહી શકે. મધુર સૂર રેલીતા વાજા ક્યારે બગડી જાય એ કોઈ ન બોલી શકે. એજ રીતે સલામત રીતે નક્કી થાય છે કે વાંદરો ક્યારે પણ ચાંચી પક્ષી જાય એનું પણ કાંઈ નહીં.
બીરબલ સ્થાન કે બાદશાહ પોતાની સામાન્ય રચનાને ટોણો કારણ છે એટલે એચુપ જ જોઈને . બાદશાહે વાત આગળ ચલાવી - બીરબલ તારી પ્રખર .. બુદ્ધિ જોઉં છું , તારી વ્યક્તિ જવાબ આપું છું ત્યારે આફિન જાઉં અને ફરી વિચાર આવે છે કે તારી બુદ્ધિ જેટલો જ તારો પણ રુપાળો તો સ્વમાં હું સુખી ભાળી .... '
બાદશાહનો ટોણો સાંભળીને પણ બીરબલ તો મૌન જ જરા . આમ તો લાંબા સહવાસથી બનેલા વચ્ચે ગાઢ મિત્રતા બંધ થઈ ગઈ હતી પણ બીબલ બાદશાહને સંપૂર્ણ જવાબ આપવાનો ઈચ્છતો હતો કે બાદશાહની બોલતી બંધ થઈ જાય છે. બીટ વિવાર કરી બીરબલે લોકપ્રિય અને સીધો બાગમાં ગયા .
સેવકને આદેશ આપ્યો કે એક સ્વર્ણનો ત્યાં એકનો ઘડો લઈ આવવો અને બનેમાં તાજુ પાણી કહે છે. સેવકે જ આદેશનું પાલન કર્યું . એમ કરતાં બપોર પછી . સ્થળનો દિવસ હતો .
ધોમ તાપતો હતો . બીરબલ અને બાગમાં ફરવા બાદશાહ . જુઓ વિન કરતા જતા.વાતમાં બાદશાહને તરસ પણ યાદ ન રહેનો પણ દેખાડો વાત શોષ પડવાત બેઠક બાદશાહને તરસનું ભાન . જ સેવકને પાણી આપવાનો ઉલ્લેખ કર્યો .
સેવક બીરબલના ઈશારા પ્રમાણે સ્વર્ણના ઘડામાંથી પાણી લઈ આવ્યો . રાજાએ પાણી પીધું ગરમ લાહ્ય જેવું પાણી ... પીતા વેંત કોગલો જાહેર કર્યો અને ક્રોધથી સેકને કહ્યું ' ગરમ પાણી તે કાંઈ બહારતું હશે ? હવેની જમીનમાં તો શિતળ પાણી પાણીનું હોય છે .
પેલાના. ઘડામાંથી લાવો. '
સેવકે આ જ્ઞાનનું પાલન કર્યું . પાણીના ઘડામાં તો પાણીઠરીને હીમ જેવું તૈયાર કરતું હતું. પાણી પીધા પછી અપાન કર્યું હોય એમ બાદશાહે હાશકારો કર્યો.
બીરબલ સામે જોયું બાદશાહ બોલ્યો - ' શિતળ રાષ્ટ્ર તો આની માટલીનું ... સુવર્ણ ઘડાનું પાણી તો કોગનું જેવું ....
બીરબલને લાગ્યું ગર્યા , સ્વરાના બરાબર યાદ અપાવતા બોલ્યો - ' જંપનાહ ! સુવર્ણ કેવું ચકાસાયેલ છે ! એનો ઝળહળાટ કેવો કહે છે કે તેની અંદર પણ ભરેલું પાણી લાયક નથી .
તમારી જ છે રૂપાળા રચનાનું નામદાર . સામો જેવો આકાર અને સામાન્ય પ્રશ્ન કેવી રીતે વિચારી શકે છે એનો પણ હવે આપને આવી જશે.....
બીરબલના આ જડબાતોડ જવાબ પર અબર બાદશાહ આફ્રિન થયા.
READ
0 ટિપ્પણીઓ
Please do not share links in comment